Bilinen adı ile “Unutulma Hakkı” ya da “İnternet Kayıtlarından Silinmeyi İstemek” olarak bahis konusu yapabileceğimiz konu hakkında İletişimci Yazar Barış Karaoğlan şu açıklamalarda bulundu:
Sosyal Medya kullanımının bu kadar yoğun olması ve artık bireyin dijital hafıza kayıtlarından silinmeyi istemesi, günümüzde en çok karşımıza çıkan durumlar olduğunu net ifade edebiliriz.
Elbette her bireyin bu hakkı mevcut fakat bazı durumlarda ciddi zorluklarla karşılaşıldığını da eklemeliyiz. Bunun için öncelikle sabırlı ve kararlı olmak gerekiyor. Yani aslında uğraşmadan bir sonucun çıkmayacağını da bilmemiz gerekiyor. Uğraşalım ama nasıl uğraşacağız? Öncelikle kendiniz ile ilgili Arama Motorlarında bulunan haber, içerik, bilgi, fotoğraf gibi verilerin nerede olduğunun linklerini bir yere kaydetmeli ve bunlarla ilgili sitelerin sahiplerine erişmeyi denemelisiniz. Bu verilerin size ait olduğunu ve neden kaldırmak istediğinizi site sahibine iletmelisiniz. Bu en çok tercih edilen ve uygulanan yöntemdir. Çünkü bilgiler size ait olduğundan, kaldırılmasını da talep etme hakkınız mevcuttur.
Örnek verecek olursak, size ya da ailenize ait hoş olmayan ya da istenmeyen resim, bilgi ve benzeri verileri sizin rızanız ile ya da rızanız dışında yayınlanmışsa kaldırılmasını istemeniz en doğal hakkınızdır. Ancak şunu unutmamalısınız; arama motorları bu içerikleri kaldıramaz, bu içeriklerin kayıtlarda çıkmasını engelleyebilir fakat bunun için öncelikle yayınlanan sitenin kendisinden kaldırılmasını sağlamalısınız. Sonrasında, arama motorlarına “Eski İçeriği Kaldırma” talebinde bulunabilirsiniz. Bu talebi yaparken de kaldırılmasını istediğiniz içeriğin linkini karşınıza çıkan sayfaya yazmanız ve talebi arama motoru yardım merkezine iletmeniz yeterli olacaktır. Yani içerik kaldırılmışsa bu talebi rahatlıkla yaparak Arama Motorlarından size ait verileri silme talebinde bulunabilirsiniz.
Bu adımı yaparken karşınıza, “Görünüşe göre site sahibi, kaldırmaya çalıştığınız görseli veya web sayfasını kaldırmamış” gibi bir mesaj çıkarsa maalesef arama motorlarından verilerinizi sildirme talebinde bulunamazsınız. “Bu içerik artık web sitesinde yok” mesajını gördüğünüz zaman “Kaldırma İsteğinde Bulun” seçeneğini seçerek linki ekleyebilir ve talebi yapabilirsiniz.
Prof Hukuk Bürosu İletişim ve Medya Danışmanı da olan Barış Karaoğlan, oldukça önemli bir hak olduğunun vurgusunu yaptığı “Unutulma Hakkı” konusunda daha detaylı bilgiler verirken; “bir web sitesinin materyali kaldırmasını sağlayamıyorsanız arama motorları, kimlik hırsızlığı ve mali dolandırıcılık riskine neden olabilecek veya başka belirli zararlara yol açabilecek kişisel bilgileri kaldırabilir” dedi.
Örnek olabilmesi adına aşağıda, yaygın kaldırma istekleriyle ilgili daha fazla öneri görebilirsiniz:
- Kişinin izni bulunmayan uygunsuz veya mahrem kişisel görselleri kaldırma
- Rızanız olmadan üretilen sahte her tür içeriği kaldırma
- Çıkar amaçlı içerik kaldırma uygulamalarına sahip sitelerdeki size ait içerikleri kaldırma
- Belirli finansal bilgiler, tıbbi bilgiler ve resmi kimlik bilgilerini kaldırma
- Zarar vermek amacıyla kişisel bilgilerin ifşa edilmesi olarak tanımlanan “kişisel bilgi toplama” içeriğini kaldırma
Yani özetle, kişisel bilgileriniz ile ilgili konuların kaldırılmasını isteyebilirsiniz. Bunun için yapmanız gereken önce karar vermek, sonra bu linkleri toparlamak ve adım adım yapılması gerekenleri takip etmek.
“Arama Motorlarından Silinmeyi İstemek” konusunun, geniş resimden bakıldığında “Unutulma Hakkı” olduğunun da altını çizmeliyiz.
Bu konuda en fazla ortak fikir ise; günümüz gençliğinin, dönemsel popülerliğin de getirdiği alışkanlıklarla paylaştıkları içeriklerin ve kişisel verilerin, gelecekte kendilerinin de istemediği bir içerik olarak karşılarına çıkması diyebiliriz. Bu durumların da önüne geçilebilmesi adına 2012 yılında Avrupa Komisyonunda gündeme gelen ve temel bir hak olarak konuşulmaya başlanan “Unutulma Hakkı”, günümüzde de oldukça sık karşımıza çıkan kişisel verilerin korunması durumu ile de ortak zeminde tartışılmaya başlanmıştır.
Size ait bir verinin, sizin isteğiniz ile olsun-olmasın artık internette yer almasını istemiyorsanız bu sizin hakkınızdır. “Unutulma Hakkı” ya da başka bir deyişle “İnternetten Silinmeyi İstemek”, bireyin hak ve özgürlükleri içerisinde oldukça önemli bir yere sahip en doğal haktır.