Otomasyon Çözümleri

Büyük işletmelerin tüm departmanlarında “insan gücü” kullandığını düşünüyorsanız yanılıyorsunuz. Bu tür şirketlerin binlerce çalışanı olmasına rağmen arka planda çalışan, işlerin sağlıklı ve düzenli olmasını sağlayan birçok farklı otomasyon sistemi bulunmaktadır. Hatta bu sistemler bazı departmanların görevlerini tamamen üstleniyor. Otomasyon sistemleri o kadar gelişmiş ve yaygındır ki 7Slots casino gibi sitelerin işletilmesinde bile kullanılmaktadır. Bu yazımızda modern otomasyon sistemlerinden bahsedeceğiz ve nasıl çalıştıklarını anlatacağız.

RPA

RPA, Robotik Süreç Otomasyonunun kısaltmasıdır. Bu aslında oldukça eski bir teknoloji; başlangıcı 1990’lara kadar uzanıyor. Robotik kolların bir fabrikada araba parçalarını nasıl birleştirdiğini gördünüz: muazzam bir hız, uyum ve tutarlılıkla çalışıyorlar, değil mi? Bu, RPA’nın en ilkel versiyonudur. Başka bir deyişle, bir robota verilen emirlerin yerine getirilmesi yoluyla belirli bir eylemin otomatikleştirilmesi anlamına gelir.

Ancak günümüzde RPA bundan daha fazlasını kapsamaktadır ve bu tanım aynı zamanda “yazılım robotlarını” da kapsamaktadır. Yazılımı kullanarak mekanik bir robotu programlayabilirsiniz, ancak aynı şeyi bir “yazılım robotu” oluşturmak için de yapabilirsiniz. Bu tür robotlar ekrandaki bir formu okuyabilir, içeriğini anlayabilir, belirli bir bölüme belirli bir şeyi yazacak ve hatta formlardaki belirli verileri bulup çıkaracak şekilde programlanabilir.Birkaç basit örnek verelim:

• Bir RPA robotu, farklı kanallardan gelen faturaları satınalma siparişleriyle saniyeler içerisinde eşleştirip, yapılacak ödemelerle ilgili bilgileri muhasebe departmanına gönderebilmektedir.
• Bir RPA robotu, yalnızca belirli bir üniversitenin belirli bir bölümünden mezun olanları belirlemek için yüzlerce iş başvurusu sahibinin özgeçmişini hızlı bir şekilde tarayabilir.
• Bir RPA robotu, birden fazla bölgeden çeşitli ürünleri takip ederek envanter kayıtlarını tutabilir ve ürünler azaldığında sipariş verme zamanı geldiğinde satın alma departmanına otomatik olarak bildirimde bulunabilir.

Örnekleri çoğaltabiliriz: RPA robotları maaş bordrolarını takip edebilir, ödeyeceğiniz vergiyi belirleyebilir ve hatta müşteri şikayetlerinin doğru departmanlara iletilmesini sağlayabilir. Elbette bunlar insanların da yapabileceği şeyler ama RPA sistemleri bunların hepsini çok daha hızlı, verimli ve hatasız yapabiliyor.

Akıllı Otomasyon

İlk bakışta akıllı otomasyon ile RPA sistemlerinin aynı şeyler olduğunu düşünebilirsiniz çünkü robotik otomasyon her ikisinin de temelidir. Ancak akıllı otomasyon bu sürece yapay zekayı da (AI) dahil ediyor. RPA sistemleri oldukça etkileyici işler yapabilse de “akıllı” değillerdir. Kendi başlarına karar veremezler; sadece programlandıkları şeyi yaparlar. Yukarıdaki örneğe dönelim: Bir otomobil fabrikasında parçaları birleştiren robot kollar “akıllı” mıdır? Yapmaya programlandıkları şeyi mükemmel bir verimlilikle yapıyorlar, ancak yaptıklarını analiz etme ve bunun nasıl daha verimli hale getirilebileceğini belirleme becerisine sahip değiller. Akıllı otomasyon ise bu boşluğu dolduruyor: Hem yapmaya programlandığı şeyi yapıyor hem de onu nasıl daha iyi yapabileceğini “düşünüyor”. İşte nasıl çalıştığını gösteren birkaç örnek:

• 2020 ve 2021 yıllarında akıllı otomasyon sistemlerinin nasıl kullanıldığını Kovid-19 aşı araştırmalarında gördük. Bir aşı geliştirmek binlerce farklı ekipman kalibrasyonu ve ürün ölçümü gerektirir. Hemen hemen her laboratuvar bu süreçte akıllı otomasyon sistemlerini kullandı. Bu sistemler neyin işe yarayıp neyin yaramadığını görerek yeni kalibrasyon ayarlarını ve kullanılacak ürün miktarlarını otomatik olarak belirliyordu. RPA robotları yalnızca otomatik olarak işe yarayan ve işe yaramayan yöntemlerin ayrıntılı bir listesini oluşturabiliyordu. Akıllı otomasyon ise hem o listeyi oluşturdu hem de o listede gerekli değişiklikleri otomatik olarak yaptı.
• Sağlık sektöründen bir örnek daha verelim: Bir RPA robotu müşteri şikayetlerini hangi departmanlara ileteceğini bilebilir. Ancak akıllı otomasyon sistemleri bir şikayetin ne kadar ciddi olduğunu anlayabilir ve şikayetin doğrudan departman yöneticisine rapor edilip edilmeyeceğine karar verebilir. Buradaki temel fark “karar verme”dir: RPA robotları kendi başlarına karar verme yeteneğine sahip değildir.
• Otomotiv sektöründen de örnek verebiliriz. RPA sistemlerini kullanan robot kolları nasıl hareket edeceğini ve nereye kaynak yapacağını biliyor. Akıllı otomasyon sistemleri ise daha hızlı ve verimli çalışabilmek için birden fazla kolun nasıl hareket etmesi gerektiğini belirliyor. Yani robot kollarının “işbirliği” yapmasını sağlıyorlar.

Hiper Otomasyon

Öte yandan hiper otomasyon, doğrudan bilim kurgu filmlerinden çıkmış bir fikir gibi görünüyor. Temelde büyük şirketlerin iç bürokrasisini otomatize etmek için kullanılan bir teknolojidir ve “otomatik” derken abartmış olmayız. Hiper-otomasyon, yapay zeka ve makine öğrenimine dayalı bir sistemdir: Farklı amaçlar için geliştirilen botlar veri toplar ve yapay zeka bu verileri kullanarak her şeyin çok daha verimli çalışmasını sağlar.

Bu açıdan hiper otomasyonun hem RPA hem de akıllı otomasyon sistemlerini kapsayan genel bir terim olduğunu söyleyebiliriz. Her ikisini de kapsasa da çok daha fazlasını sunuyor. Hiper-otomasyon sistemlerinin şimdi ve yakın gelecekte neler yapabileceğine dair bazı örnekler verirsek ne demek istediğimiz daha iyi anlaşılacaktır:

• Hiper otomasyon, bir şirketteki tüm departmanlardan gelen verileri analiz edebilir ve hangilerinin iyi, hangilerinin kötü performans gösterdiğini ortaya çıkarabilir. RPA sistemleri de bunu yapabilir ancak hiper otomasyon aynı zamanda tespit ettiği sorunların nasıl çözülebileceğini de belirler. Örneğin, belirli bir ürünü gereğinden fazla satın aldığınız konusunda sizi uyarabilir veya finansal piyasaları analiz ederek hangi ürünü stoklamanın daha iyi bir yatırım olacağını size söyleyebilir. Bu tek başına envanterinizi çok daha iyi yönetmenize olanak sağlayacaktır.
• Hyper-automation, başka bir firmanın hiper-automasyon sistemi ile işbirliği yaparak her iki taraf için de avantajlı olacak bir satın alma sözleşmesi hazırlayabilir ve imzalanmak üzere size teslim edebilir. Normalde o şirketi bulmak ve mümkün olan en iyi sözleşmeyi hazırlamak için günler harcamanız ve farklı departmanlardan yardım istemeniz gerekirdi. Hiper otomasyon sistemleri ise bunu dakikalar içinde yapabilmektedir.

Açıkçası hiper otomasyon hemen hemen her sektörün geleceğidir ve inanılmaz bir potansiyel sunmaktadır. Bu sistemler herhangi bir şirketin daha verimli çalışmasını ve daha fazla kar elde etmesini sağlayabilir. Kritik kararlar vermenize yardımcı olabilirler ve hatta isterseniz bu kararlardan bazılarını sizin adınıza da verebilirler. Kısacası hiper otomasyon teknolojisi tüm otomasyon sistemlerinin geleceğidir.